vrijdag 30 maart 2012

Waarom de EU moet blijven

















In de afgelopen tijd heeft het Verenigde Europa weer flink ter discussie gestaan. Niet voor de eerste keer. Eerder was de Europese 'grondwet' steen des aanstoots en in de eerste jaren na de invoering van de Euro werd er ook steen en been geklaagd. In ieder geval in Nederland.
Het was echter voor het eerst dat er serieus werd gepraat over het verlaten van de Unie. Om de wenselijkheid daarvan te onderstrepen kwam onze eigen nep-blonde volksmenner een paar weken geleden met een onderzoek dat moest aantonen dat we met de gulden beter af waren dan met de Euro.
Inmiddels lijkt het erop dat het stof weer een beetje is neergedaald. Griekenland is voorlopig gered en de beurzen leven weer wat op. In dit laatste ligt een relatie met het punt dat ik deze keer over het voetlicht wil brengen.

Ik ben altijd een groot voorstander geweest van de EU. Dat Europa al ruim 60 jaar geen oorlogen meer heeft gekend, maar inplaats daarvan een welvaart heeft bereikt die bijna nergens ter wereld wordt geëvenaard, is in aanzienlijke mate te danken aan het bestaan van de EU.
Ik heb echter altijd één zorg gehad met betrekking tot de Unie. Juist omdat die in eerste instantie is ingegeven door economische motieven (men startte als de EGKS, de Economische Gemeenschap voor Kolen en Staal). Die zorg was dat de EU vooral een unie zou worden waarvan het beleid wordt bepaald door marktdenken.
In die zin wordt het nu tijd om actie te gaan nemen, lijkt mij. Jammer genoeg zijn we daarin mede afhankelijk van de politieke kleur van de regeringen die in de lidstaten aan de macht zijn, maar ik roep het toch maar even. Het zou zomaar uw keuze bij de eerstvolgende verkiezingen voor de tweede kamer mede kunnen bepalen..

Het Verenigd Europa van dit moment is nog teveel in de greep van de markt. Zoveel is zeker. Dat in de Europese Unie een gezonde begrotingsdiscipline voorop moet staan en dat we aberraties zoals in Griekenland in de toekomst moeten voorkomen staat buiten kijf.
Maar de draconische manier waarop dit nu vorm krijgt, maakt duidelijk waar op dit moment de werkelijke macht ligt. De ijzeren begrotingsdiscipline die de boventoon voert en waar we inmiddels zelfs in Nederland last van krijgen, heeft vooral tot doel de financiële markten tevreden te stellen. Of beter gezegd: ze af te houden van doelgericht speculeren op het failliet van bepaalde EU-leden. Voor het goede begrip: dat zijn dezelfde financiële markten die in aanzienlijke mate verantwoordelijk zijn voor de crisis die tot de genoemde begrotingshysterie heeft geleid.
Als we die twee dingen even naast elkaar zetten blijkt eigenlijk pas goed in wat voor een bezopen situatie het kapitalistische Europa zichzelf heeft gemanoeuvreerd.

We beginnen het punt te naderen waarop niet langer regeringen bepalen wat er in hun land of in Europa gebeurt. De macht komt steeds meer bij grote bedrijven, banken,  hedge-funds en andere speculanten te liggen.
Ook daarom is het belangrijk om de EU overeind te houden. Alleen met een machtsblok als de EU is iets tegen deze sluipende machtsovername te ondernemen. Een Europa dat onderling solidair is, mòet kunnen winnen van een verzameling zakkenvullers, die gezamelijk weliswaar veel invloed uitoefenen, maar in essentie alleen geïnteresseerd zijn in het vullen van hun individuele zakken; niet die van hun concurrenten.
De vraag is of Marx' verelendungstheorie ook in de 21e eeuw nog zou kunnen werken. Niet dat ik de revolutie wil prediken, maar nu overal in Europa Jan Modaal, en alles wat daar nog onder zit, behoorlijk dreigt te worden uitgeknepen, valt niet uit te sluiten dat de politieke kleur van veel regeringen op niet al te lange termijn gaat veranderen.

Als het zover komt, dan is ook het moment aangebroken om de EU om te vormen tot een orgaan dat de financiële markten alle hoeken van de kamer kan laten zien. Als bovendien Obama een tweede termijn als president van de VS wordt gegund, dan kan ook aan de andere kant van de oceaan de beuk er in.

Het kan. En het hangt mede van uw stem af.


1 opmerking:

  1. Ik ben het helemaal met je eens, heb onlangs een vergelijkbaar betoog geschreven.

    BeantwoordenVerwijderen